سداب انواع مختلفی دارد. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع سداب که نسبت به دیگر انواع مرغوبتر میباشد و در طب سنتی نیز کاربرد دارد، اشاره شده است. در ضمن بعضی از انواع سداب، کوهی میباشند.
نام علمی گیاه: Ruta graveolens
نام فرانسوی: Rue
نام انگلیسی: Wild rue
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، پیم، فیجن و سُداب عنوان شده است.
تیره گیاه: نارنج Rutaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و چندساله به ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر، گاهی موارد بیشتر، با ساقهای به رنگ سبز مات، برگهای گیاه نسبتاً ضخیم و گوشتدار، رنگ برگها سبز مات، مایل به آبی یا مایل به زرد، برگهای قسمتهای انتهایی ساقه به دو صورت ساده و برگهای قسمت پایین ساقه منقسم به قطعات متعدد میباشند. گلهای آن به دو صورت نر و ماده و زرد رنگ هستند. گلهای مرکز گلآذین آن، مرکب از قطعات ۵ تایی، ولی گلهای کناری شامل قطعات ۴ تایی میباشند. میوهاش به صورت کپسول و محتوی دانههایی بههمپیوسته، تقریباً مثلثی و به رنگ قهوهای تیره میباشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: اغلب در نواحی مدیترانهای و بخشهایی از اروپا و در ایران در نواحی شمالی و مرکزی و در بعضی مراکز کشت گیاهان دارویی کاشته و روییده نیز میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: یک گلوکوزید به نام روتین، اسانس روغنی فرّار و مادهای به نام روتوزید در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: برگ
نحوه مصرف: به طور معمول برگ را به صورت دمکرده یا جوشانده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: دفعکننده انواع کرمها، ضد اسپاسم، رفعکننده انسداد کبد و طحال، صفرابر، تحریک و تشویقکننده آغاز و پیدایش قاعدگی، محرک ماهیچههای رحم، بازکننده قاعدگی، کاهنده نیروی جنسی، سقطکننده جنین، ضد قولنج روده، افزاینده بینایی، تسکیندهنده درد مفاصل، آرامبخش، ضد تشنج، مفید برای هیستری، ضد یرقان، مسکن سردرد، ضد سرفه، تقویتکننده حافظه، کاهنده فشار خون، جلوگیریکننده از باروری، آنتیاکسیدان و مقوی نیروی شنوایی میباشد. در ضمن برای مخملک، کابوسهای وحشتناک شبانه، سیاتیک، گوشدرد، ناراحتیهای کلیه و مثانه، کمردرد، امراض مقعد و بواسیر نیز مفید است. در استعمال خارجی، جوشاندهی برگ سداب به مدت ۱۰ دقیقه به عنوان شستشو دهنده، التیامبخش زخمهای سطحی میباشد. مصرف سداب در بعضی افراد ممکن است خارش و آلرژی همراه داشته باشد.
تذکر: استفاده از سداب برای خانمهای باردار ممنوع میباشد. زیادهروی و مصرف بیش از حد مجاز آن نیز مضر بوده و به دلیل سمّی بودن، باید با نظر پزشک استفاده شود.
توصیه: در صورت امکان، برای درمان بیماریها حتیالمقدور سعی شود از سداب پرورشی استفاده گردد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.