شاطره انواع مختلفی دارد از قبیل شاطره آذری، ایرانی، برگدار، بی کاسبرگ، پرگل و شاطره هندی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به نوع شاطرهی ایرانی یا شاطرهی برگریز اشاره شده است.
نام علمی گیاه: Fumaria parvifora Lam
نام فرانسوی: Fumeterre
نام انگلیسی: Fumitory
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، شاهتره، شاطره، بقله الملک، شاتراج و شاهترج عنوان شده است.
تیره گیاه: شاطره Fumariaceae
نوع گیاه: بوته
[bg_collapse view=”link” color=”#2296f3″ icon=”eye” expand_text=” نمایش بیشتر” collapse_text=” نمایش کمتر” ]
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و یک ساله به ارتفاع حدود ۴۰ سانتیمتر با ساقههایی نسبتاً قوی، منشعب و راست و برگهای آن سبز غباری، کوچک و منقسم به بریدگیهای نازک و باریک میباشند. گلهای گیاه سفید رنگ، به ندرت صورتی، و مجتمع به صورت خوشههای کوتاه هستند. میوهاش مدور مایل به بیضوی، کمی گوشتی، پوشیده از دانههای ریز نوکتیز و چروکیده میباشد.
طبیعت: بین حکمای طب سنتی در مورد طبیعت شاطره اختلاف نظر وجود دارد بیشتر حکمای طب سنتی آن را مرکب القوی یعنی در حرارت معتدل و خیلی خشک و عدهای دیگر از حکمای طب سنتی طبیعت آن را گرم و خشک میدانند. شیخالرئیس ابوعلی سینا نیز آن را کمی سرد میداند.
رویش جغرافیایی: در اغلب کشورها خصوصاً در کشورهای اروپایی، آفریقایی و آسیای مرکزی و در ایران این گونه بیشتر در استانهای شمالی و غربی، فارس، بوشهر، کرمان، خوزستان و سیستان و بلوچستان روییده و به صورت پرورشی نیز کاشته میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: پنتاتریاکونتان، گلوکوز، تانن، فوماریک اسید، پروتوپین، پتاسیم، فلاونوئید و املاح معدنی در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورداستفاده: تمام قسمتهای گیاه.
نحوه مصرف: معمولاً قسمتهای مختلف گیاه را به صورت دمکرده یا جوشانده استفاده میکنند و عرق آن هم کاربرد خوراکی دارد. در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: تصفیهکننده خون، برطرفکننده اختلالات کبدی، رقیقکننده خون، مقوی کبد و طحال، خلطآور، ضد تبهای خفیف، معرق، اشتهاآور، مدر، قاعدهآور، ضد اسپاسم، تقویتکننده معده، بازکننده انسداد رودهها، ضد کرم، ضد آریتمی، صفرابر، ضد تهوع، پاککننده معده از فضولات حبسشده، کاهنده فشار خون، ضد اسکوربوت و مفید برای برای خانمهایی که به سن یائسگی نرسیدهاند و قاعدگی آنها قطع شده است میباشد. در ضمن برای بیماریهای عروقی، بیماریهای جلدی (کهیر و اگزما)، خشکی مفاصل، پرخونی، جوش و دملهای بزرگ نیز مفید است. عرق شاطره به صورت غرغره، التیامبخش زخم و جراحات دهان میباشد.
تذکر: مصرف شاطره برای خانمهای باردار ممنوع بوده و زیادهروی و مصرف طولانی مدت آن، مضر ریه است و باعث فلج عضلات صاف بدن و دستگاه تنفس میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
[/bg_collapse]
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.