نام علمی گیاه: Myrtus communis
نام فرانسوی: Myrte
نام انگلیسی: Myrthe
نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، مورد، مورت، آس، قنطوس، مَرسین، حَمبَلاس و قُمام عنوان شده است.
تیره گیاه: مورد Myrtaceae
نوع گیاه: درختچه
مشخصات ظاهری گیاه: درختچه‌ای همیشه‌سبز و ناخزان به ارتفاع حدود سه متر، گاهی موارد بیشتر، با برگ‌هایی سبز تیره، معطر، متقابل، تخم‌مرغی شکل، سرنیزه‌ای، نوک‌تیز و چرمی است. گل‌های آن منفرد، نسبتاً درشت و سفید رنگ هستند و هر گل ۵ گلبرگ مساوی به وضع گسترده دارد. میوه‌اش سته، مدور، به ابعاد یک نخود، رنگ آن سیاه مایل به آبی (نیلی‌رنگ) و طعم آن گس می‌باشد. در ضمن روی ساقه‌های درختچه، برجستگی‌هایی به نام گال ظاهر می‌شود که تانن زیادی در آن وجود دارد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن معتدل یا مرکب القوی است.
رویش جغرافیایی: در اغلب مناطق مدیترانه‌ای، سراسر اروپا، آسیا، آفریقا و بخصوص در کشورهای افغانستان و پاکستان انتشار دارد. در ایران نیز بیشتر در استان‌های شمالی، لرستان، کرمانشاه، خراسان، خوزستان، فارس، هرمزگان، بلوچستان و یزد روییده می‌شود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه: در برگ اسانس روغنی فرار، میرتی نیل استات، سینئول و دپانتین مشخص شده است.
بخش مورداستفاده: برگ و تخم (میوه).
نحوه مصرف: در استعمال داخلی و خارجی، برگ مورد سالم و نیم‌کوب‌شده مورد را به صورت دم‌کرده، جوشانده، بخور، اسانس و یا ضماد استفاده می‌کنند و برای درمان بیماری‌ها، نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.
خواص درمانی: التیام‌بخش زخم‌های دهان، استحکام‌بخش لثه‌ها، تقویت‌کننده موی سر، مژه و ابرو، برطرف‌کننده تحریکات مخاط دهان، کاهنده قند خون، قطع‌کننده خونریزی، قابض و ضد انگل می‌باشد. در ضمن برای صرع، سوءهاضمه، بیماری‌های معده و کبد، جوش‌های سرسیاه، کورک‌ها، امراض پوستی، سینوزیت، برونشیت، جوش صورت، بیماری‌های مجاری ادراری و به صورت غرغره برای پیوره و برفک‌های دهان نیز مفید است. در استعمال خارجی، ضماد برگ‌ها برای بواسیر، درد پاشنه پا، کوفتگی و ضرب‌خوردگی و ورم بیضه‌ها مؤثر می‌باشد و نشستن در جوشانده برگ‌ها، برای بیرون‌آمدگی مقعد مفید است. در استعمال خارجی، کمپرس دم‌کرده برگ مورد تسکین‌دهنده درد مفاصل، درد شکستگی استخوان و ترمیم‌کننده موهای ریخته بوده و گرد برگ مورد، برطرف‌کننده بدبویی زیر بغل و کنج ران می‌باشد. برگ مورد و گل ختمی پودرشده به صورت ضماد جهت سیاه کردن رنگ موی سر و جلوگیری از ریزش موی سر به کار می‌روند. پودرشده برگ مورد مخلوط با حنا به صورت ضماد، تسکین‌دهنده انواع سردردها می‌باشد.
تذکر: مصرف مورد برای اشخاصی که سردردهای گرم دارند مضر است. در مصرف فرآورده‌های مورد نباید زیاده‌روی کرد؛ زیرا بر اثر دفع اسانس از راه دستگاه تنفس، مخاط برونش‌ها را تحریک کرده و عوارض ناراحت‌کننده‌ای ایجاد می‌کند؛ به طوری که ممکن است به جای از بین رفتن سرفه بیمار، موجبات تشدید آن و افزایش ترشحات مخاطی فراهم شود و حتی در مسلولین ممکن است موجب پیدایش اخلاط خونی گردد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.