به دانه

توضیحات

 

 

نام علمی: Cydonia oblonga

نام فرانسوی: Fruit de coing

نام انگلیسی: Quince fruit

تیره گیاه: کاسنی Compositae

نوع گیاه: بوته

مشخصات ظاهری: گونه‌های زیادی به وجود دارد که فقط دوتای آن‌ها قابل‌توجه است. به معطر که شکلی بیضی با انتهای مخروطی دارد. پوست آن نرم، زرد و دارای گوشت سفید است. آناناسی که تا حدی شبیه گلابی برآمده است. پوست آن بعد از رسیدن زرد می‌شود و گوشت آن زردرنگ و با طعم خفیفی از آناناس است. این میوه در شهرستان نطنز و شهرستان اصفهان پرورش میابد. قسمت مرکزی میوه‌ی به تشکیل‌شده از ۵ توده به هم چسبیده و در هر توده به هم چسبیده، چند دانه‌ لعاب‌دار (به‌دانه) وجود دارد.

طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن سرد و تر است.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در به‌دانه و پوشش خارجی آن: گلوکوزید آمیگدالین، امولسین، پروتئین‌های مختلف، روغن ثابت و موسیلاژ در آن یافت شده است.

نحوه مصرف: معمولاً به‌دانه را در آب جوش خیسانده و از لعاب آن استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی: رفع‌کننده التهاب‌های داخلی مخاط دهان، ضد سرفه‌های گرم و خشک، بازکننده گرفتگی صدا، برطرف‌کننده جراحات گلو، تسکین‌دهنده حرارت معده، ضد تب، نرم‌کننده سینه و جویدن آن تقویت‌کننده نیروی جنسی می‌باشد. در ضمن برای اسهال، خشونت حلق، سوزش زبان و دهان و خشکی زبان نیز مفید است. در استعمال خارجی، لعاب آن ضد التهاب و التیام‌بخش ترک‌های پوستی (لب، نوک پستان خانم‌ها و ترک شقاق)، سوختگی‌ها، سرمازدگی و ناراحتی‌های بواسیر می‌باشد. لعاب به‌دانه جایگزین مؤثری به جای کرم ضد آفتاب است.

تذکر: پوست دانه‌ی به را نباید در مصارف داخلی به صورت له‌شده از مغز جدا کرد، زیرا در مجاورت آب ایجاد اسید سیانیدریک نموده و تولید سم می‌کند. در ضمن خوردن به‌دانه به صورت خام مضر است، زیرا رگ‌های بدن را مسدود می‌سازد و چون طبیعت به‌دانه گرم است، استفاده از آن برای اشخاص گرم‌مزاج توصیه نمی‌شود.

منابع و مآخذ:

• گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
• معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
• شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
• مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
• شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
• خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
• از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
• آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
• اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
• گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
• سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
• اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
• فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
• گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
• خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
• فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
• طب الصمصام (صانعی، صمصام)
• گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
• دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
• گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
• گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)