تخم گشنیز

توضیحات

نام علمی: Coriandrum sativum

نام فرانسوی: Graine de coriandre

نام انگلیسی: Coriander seed

نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، گشنیز، گشنیز مزروع، کُزبُره، گشنیج و جَلجَلان نامیده شده است.

تیره گیاه: جعفری Umbelliferae

نوع گیاه: بوته

مشخصات ظاهری: مرکب از دو مریکارپ، مدور و قهوه‌ای مایل به زرد کم‌رنگ یا صورتی می‌باشد.

رویش جغرافیایی: در جنوب اروپا، آسیا و مناطق مدیترانه‌ای و در ایران در استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان، کرمانشاه و بوشهر انتشار دارد. در ضمن به صورت پرورشی نیز در اغلب کشورها کاشته می‌شود.

طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن سرد و خشک است.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: مواد پروتئیک، مواد چرب مرکب از گلیسریدهای اسید اولئیک، مواد غیر ازته، آب، اسانس و خاکستر در آن تشخیص داده شده است.

نحوه مصرف: معمولاً به صورت دم‌کرده، جوشانده و یا پودر استفاده می‌کنند.

خواص درمانی: کاهنده قند و چربی خون، آرام‌بخش و خواب‌آور، تقویت‌کننده قوای جنسی، برطرف‌کننده سوءهاضمه، نرم‌کننده سینه، ضد تب‌های نوبه، خارج‌کننده کرم‌های معده، اشتهاآور، هضم‌کننده غذا، کاهنده درد مفاصل، ادرارآور، ضد تشنج، مسکن دردهای عمومی، بادشکن، شیرافزا، مقوی معده، ضد اسپاسم، قاعده‌آور، ضد باکتری و خلط‌آور می‌باشد. در ضمن برای حبس‌البول و لکنت زبان نیز مفید است.

تذکر: زیاده‌روی در مصرف تخم گشنیز، سبب سرگیجه، اختلال حواس، مستی، پیدایش خون در ادرار، دیدن خواب‌های پریشان و تضعیف نیروی جنسی می‌شود.

منابع و مآخذ:

• گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
• معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
• شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
• مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
• شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
• خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
• از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
• آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
• اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
• گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
• سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
• اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
• فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
• گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
• خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
• فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
• طب الصمصام (صانعی، صمصام)
• گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
• دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
• گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
• گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)