آنغوزه صمغ گیاه انگدان می باشد. انگدان گونههای مختلفی دارد. صمغ دو گونه از آنها از خواص دارویی بیشتری برخوردار هست. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه گیاه انگدان که صمغ آن تجاری هست، اشاره شده است.
نام علمی: Ferula assa foetida
نام فرانسوی انگدان: Ferule
نام انگلیسی انگدان: Ferula
نام فرانسوی آنغوزه: Assa foetida
نام انگلیسی آنغوزه: Assa fetida
نامهای دیگر گیاه به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، انگدان، شجره الحلتیت، شجره ابوکبیر، انجدان و کما هست.
تیره گیاه: جعفری Umbelliferae
مشخصات ظاهری گیاه: گیاهی است علفی و چندساله با ساقهای قوی، توخالی و دارای فرورفتگی به ارتفاع حدود ۱۵۰ سانتیمتر (گاهی موارد بیشتر) و ریشهای ضخیم و گوشتی، برگهای آن طوقهای، بزرگ، غبارآلود، گوشت دار و با بریدگیهای فراوان هست. در انتهای ساقه، گلدهنده و گلهای آن گروهی به صورت چتر و رنگ گلها زرد است. میوهاش دو فندقه و محتوای آن دو تخم قهوهای تیره و کمی پهن هست.
مشخصات آنغوزه: صمغی است که بر اثر تیغ زدن به ریشه یا پایین ساقه و یا قطع کردن ساقه گیاه از آن خارج میشود و پس از این که در مجاورت هوا قرار گرفت، سفت شده و به رنگ زرد مایل به قرمز درمیآید.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، بسیار گرم و نسبتاً خشک است.
رویش جغرافیایی گیاه: در اغلب کشورها خصوصاً در برخی از نواحی کشورهای اروپایی، آمریکا و افغانستان انتشار دارد در ایران نیز بیشتر در بعضی از مناطق استانهای کرمان، خراسان، فارس، اصفهان و سیستان و بلوچستان یافت میشود و صمغ استخراجشده از آن به صورت تجاری صادر میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آنغوزه: تانن، صمغ، اسانس و غیره در آن تشخیص داده شده است. آنغوزه دارای بوی متعفن شبیه بوی سیر است و این بو در اثر وجود ترکیبات سولفوره در آن هست.
نحوه مصرف آنغوزه: فقط با دستور پزشک
خواص درمانی آنغوزه: برطرفکننده یبوست، قاعدهآور، ضد اسپاسم، ادرارآور، برطرفکننده ناخنک چشم، درمانکننده کری گوش، ضد تشنج، کاهنده فشار خون، تقویتکننده نیروی جنسی، ضد استسقا، تقویتکننده حافظه، ضدعفونیکننده دستگاه گوارش، تقویتکننده معده، دفعکننده کرم و انواع کرمکها، شیرافزا، خلطآور، مسکن درد دندان و بادشکن هست. در ضمن برای بیماریهایی که منشأ عصبی دارند، مثل بیماریهای دستگاه تنفسی، اسپاسم حنجره و دستگاه هضم، هیستری، صرع، شبادراری، بلغم و گرفتگی صدا نیز مفید است.
تذکر: زیادهروی در مصرف آنغوزه برای کبد و مثانه مضر و استفاده از آن برای اشخاص گرممزاج و کودکان زیر پنج سال ممنوع هست.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.