پودر گل راعی (علف چای – هوفاریقون – گل هزارچشم)

نام علمی گیاه: Hypericum perforatum

نام فرانسوی: Millepertuis

نام انگلیسی: Hypericum

نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، علف چای، گل راعی، هوفاریقون، گل هزار چشم، حشیشه القلب، گل شهناز، گل چایی و داذی رومی عنوان شده است.

تیره گیاه: علف چای Hypericaceae

نوع گیاه: بوته

مشخصات ظاهری گیاه: گیاهی است علفی و چند ساله به ارتفاع حدود ۸۰ سانتی‌متر با ساقه‌های متعدد و منشعب، برگ‌های آن متقابل، بیضوی، کمی دراز و سطح فوقانی پهنک برگ پوشیده از تعدادی خال‌های سیاه می‌باشد که در واقع کیسه‌های ترشحی مملو از اسانس هستند. در انتهای ساقه، گل‌دهنده بوده و گل‌های آن به طور گروهی و مجتمع به صورت چتری هستند و هر گل، دارای ۵ گلبرگ به رنگ سفید یا زرد براق و معطر می‌باشد. میوه‌اش به صورت کپسول و تخم‌مرغی شکل است که محتوی تعدادی تخم می‌باشد.

طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.

رویش جغرافیایی: اغلب در مناطق معتدل کشورهای اروپایی، آسیایی، آمریکایی و در استرالیا انتشار دارد. در ایران نیز بیشتر در نواحی جنگلی استان‌های شمالی، آذربایجان، کردستان، باختران، همدان، کهکیلویه و بویراحمد، فارس، خراسان و سمنان روئیده می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: اسانس روغنی فرّار، گلوکوزید هایپرین، ماده‌ی قرمز رنگ هایپریسین، تانن، رزین، کولین، روتین، تعدادی گلوکوزید، روغن ثابت، تعدادی آلکالوئید، ویتامین‌های C, A، مواد رنگین از جمله کاروتنوئید و کلروفیل و غیره در آن تشخیص داده شده است.

بخش مورداستفاده: سرشاخه‌های گل‌دار

نحوه مصرف: معمولاً سرشاخه‌های گل‌دار را به صورت دم‌کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند.

خواص درمانی: مسکن اعصاب، تسکین‌دهنده سردردهای عصبی، ضد هیستری، خواب‌آور، ضد افسردگی، تسکین‌دهنده دردهای عصبی صورت، ضد میگرن، بازکننده گرفتگی صدا، ضد سیاه‌سرفه، تقویت‌کننده دستگاه تنفسی، ضدعفونی‌کننده مجاری ادراری، صفرابر، ضد تنگی نفس، خلط‌آور، برطرف‌کننده التهاب سرخرگ‌ها، تب‌بر، ضد نقرس، بندآورنده‌ی اسهال خونی، نیرودهنده، اشتهاآور، ضد استسقا، رفع‌کننده شکم‌روش، ضد یرقان، برطرف‌کننده قولنج‌های کبدی، خارج‌کننده سنگ کلیه و دفع‌کننده کرم روده می‌باشد. در ضمن برای کم‌خونی دختران جوان، بواسیر، قطع حالت قاعدگی در زنان جوان، اختلالات مختلف قاعدگی مخصوصا تأخیر در وقوع آن، مننژیت، سرماخوردگی، دردهای سیاتیک و درد سینه نیز مفید است. در استعمال خارجی، جوشانده هوفاریقون پاک‌کننده باقی‌مانده مواد آرایشی در منافذ پوست می‌باشد و پوست را نیز جوان می‌کند.

تذکر: مصرف هوفاریقون برای خانم‌های باردار، مادران شیرده، کودکان زیر ۲ سال و اشخاصی که از اسپری‌های ضد آسم استفاده می‌کنند ممنوع می‌باشد.

منابع و مآخذ:

• گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
• معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
• شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
• مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
• شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
• خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
• از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
• آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
• اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
• گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
• سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
• اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
• فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
• گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
• خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
• فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
• طب الصمصام (صانعی، صمصام)
• گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
• دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
• گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
• گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)