گل ساعتی گونه‌های مختلفی دارد زینتی و وحشی. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از آن‌ها که خواص دارویی داشته و در طب سنتی نیز کاربرد دارد اشاره شده است.
نام علمی: Passiflore caerulea
نام فرانسوی: Passiflore bleue
نام انگلیسی: Blue passionflower
نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، گل ساعتی، زهره الساعه و چرخ افلاک نامیده شده است.
تیره گیاه: گل ساعتی Passifloraceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است چندساله، پیچنده و به رنگ سبز کلمی، ساقه‌های آن استوانه‌ای و زاویه‌دار، برگ‌های آن متناوب با بریدگی‌های عمیق، سرنیزه‌ای، کامل و نوک‌تیز و در بعضی موارد برگ‌های آن مرکب با چند برگچه می‌باشند. گل‌های آن خوشبو، کاسبرگ‌ها سفیدرنگ، سطح داخلی کاسبرگ‌ها صورتی کمرنگ و تاج گل سفید با قاعده و رأس صورتی کوتاه‌تر از گلبرگ‌ها است. میوه‌اش تقریباً کروی شکل به ابعاد یک گردو، به رنگ نارنجی روشن، گوشت داخلی میوه زردرنگ و قابل استفاده است و میوه محتوی تعدادی دانه‌های سیاه‌رنگ می‌باشد.
رویش جغرافیایی: این گونه در برزیل کاشته شده و می‌روید. در ایران نیز در نواحی شمال که دارای آب و هوای معتدل می‌باشند کاشته می‌شود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم است.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گیاه: یک آلکالوئید، اسید سیانیدریک و… در آن تشخیص داده شده است.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در گوشت خام و دانه‌ی واقع در داخل میوه‌ی گل ساعتی: آب، پروتئین، چربی، هیدرات‌های کربن، کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، ویتامین A، تیامین، رایبوفلاوین، نیاسین و ویتامین C در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: عصاره‌ی گیاه. در ضمن قسمت‌های مختلف دیگر گیاه نیز خواص دارویی دارند.
نحوه مصرف: طبق دستور پزشک. در ضمن عصاره‌ی گل ساعتی در صنایع داروسازی نیز کاربرد دارد.
خواص درمانی: آرام‌بخش، خواب‌آور، مسکن، ضد اسپاسم و جلوگیری‌کننده از انسداد شریان‌های اکلیلی قلب می‌باشد. در ضمن برای تحریکات مغزی، اضطراب، نگرانی، تشنج، هیستری، تپش قلب، آسم، قاعدگی دردناک، ضعف اعصاب، فشار خون بالا، لرزش افراد سالخورده و گُر گرفتگی زنان یائسه نیز مفید است.
تذکر: استفاده از عصاره‌ی گل ساعتی در دوران بارداری ممنوع می‌باشد. زیاده‌روی در مصرف آن باعث خواب‌آلودگی و ایجاد بیماری‌های عصبی می‌شود. در ضمن خوردن مقداری جوشانده ریشه‌ی تازه‌ی گل ساعتی می‌تواند یک سگ قوی را پس از نیم ساعت هلاک کند.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.