کات کبود

کات کبود یا همان مس سولفات پنج آبه، از نظر حالت فیزیکی یک ماده کریستالی آبی رنگ است که تعداد مولکول آب در آن بین صفر تا پنج متغر است. کات کبود با نام های متفاوت مس سولفات، زاج کبود، گوهر آبی و سولفات مس در طبیعت و بازار شناخته می شود. در این مقاله به شرح خواص درمانی کات کبود و تاثیر آن در صنعت و مزارع کشاورزی و … می پردازیم.

برای به دست آوردن کات کبود، دو ماده اکسید مس و سولفوریک اسید را با استفاده از تبلور وارد واکنش می کنند تا سولفات مس به دست بیاید. همچنین برای مصارف صنعتی می توان این ماده را از طریق الکترولیز فلز مس با سولفوریک اسید غلیظ به دست بیاورید. سولفات مس بدون آب، از نظر فیزیکی پودری سفید رنگ می باشد که جذب آب نسبتا بالایی دارد، برای بدست آوردن کات کبود بدون آب می توان سولفات مسی که دارای آب را خشک کرد تا دهیدراته شود.

خواص درمانی کات کبود:

از زمان های قدیم پزشکان و طبیبان، از خواص درمانی کات کبود برای امور پزشکی مختلف استقاده می کردند که به طور معمول کات کبود برای موارد زیر کاربرد بیشتری دارد.

1. از جمله مصارف پزشکی مهم از کات کبود، استفاده آن برای شست و شوی زخم بیمارها است، به این صورت که مقدار کمی از کات کبود ( معادل 5 گرم) در لیوانی از آب حل کرده و با استفاده از پنبه کات کبود را روی زخم بیمار بمالید تا تاثیر شگرف این ماده در شست و شوی و بهبودی زخم را مشاهده نمایید.
2. یکی دیگر از توصیه های پزشکان در جهت استفاده از کات کبود، برای رفع خارش های شدید پوستی می باشد که معمولا به خانم های باردار توصیه می شود برای نواحی خاص بدن از این ماده استفاده کنند.
3. یکی دیگر از کاربردهای عام کات کبود که تقریبا عموم مردم می توانند از آن بهره مند شوند، استفاده از این ماده برای رفع بوی تند و آزاردهنده عرق است، به این صورت که میتوانید آن را به راحتی از عطاری ها تهیه نمونده با کمی مرطوب کردن محل مورد نظر، کات کبود را روی پوست بکشید.

کاربرد مس سولفات پنج آبه:

کات کبود یا مس سولفات کاربرد زیادی در طبیعیت دارد که به همین دلیل برای موارد مختلف کشاورزی، صنعتی و … از آن استفاده می شود. از جمله کاربرد کاتای مهم کات کبود می توان به موارد زیر اشاره کرد:

علاوه بر خواص درمانی کات کبود، لازم به ذکر است که این ماده در صنایع و اماکن مختلفی، مورد استفاده قرار می گیرد و مخاطبین زیادی دارد که برخی از این موارد عبارت اند از:

• استفاده از کات کبود در مصارف کشاورزی جهت دفع کردن آفات، و همچنین به عنوان قارچ کش و علف کش کاربرد زیادی دارد.
• استفاده صنعتی مس سولفات پنج آبه برای تصفیه آب، زیرا با توجه به خواص مولکولی منحصر به فردی که زاج آبی دارد، می تواند به خوبی از رشد جلبک ها جلوگیری کند.
• در برخی مواقع نیز از کات کبود یا زاج سفید، به عنوان ماده نگه دارنده چوب استفاده می شود.
• یکی دیگر از مصارف کات کبود در امور ساختمانی، افزودن آن به بتن می باشد که مقاومت کافی در برابر آب را فراهم می کند.
• به دلیل جذب بالای آب توسط کات کبود، از آن برای منابعی که دارای حجم زیادی از آب راکد هستند، استفاده می شود.
• از دیگر مصارف و خواص کات کبود، می توان به استفاده از آن در صنایع مختلفی مانند رنگ سازی، دباغی و تهیه ابریشم اشاره نمود.
• از کات کبود برای ضدعفونی کردن آب استخرها استفاده بیشماری می شود.

عوارض کات کبود:

با توجه به نکات گفته شده در رابطه با کاربرد و خواص درمانی این ماده مفید در صنعت و کشاورزِی، ممکن است برایتان سوال پیش بیاید که آیا کات کبود هیچ گونه عوارضی ندارد؟

برخی از عوارض مهم جانبی کات کبود عبارت اند از:

• بعد از ورود مستقیم به دهان از طریق تنفس منجر به سرفه، گلودرد و … می شود.
• بعضی اوقات در صورت تماس با پوست منجر به درد و سوزش و قرمز شدن پوست می شود.
• در صورت تماس مستقیم با چشم، مشکلاتی نیر تاربینی، درد و سوزش ایجاد می شود.
• بدترین عارضه جدی کات کبود، در صورت مصرف مشکلات درد در ناحیه شکم، حالت تهوع، اسهال، استفراغ، احساس سوزش و ناراحتی رخ می دهد.