توت خرس یا کرنبری (Cranberry) چند گونه از درختچه‌های کوتوله یا بته‌های روندهٔ همیشه سبز هستند و در زیرسرده Oxycoccus از سرده واکسینیوم جای می‌گیرند. بعضی از روش‌های طبقه‌بندی، خود Oxycoccus را به عنوان یک سرده جداگانه قبول دارد.
توت‌های خرس در خاک باتلاقی اسیدی سرتاسر مناطق خنک نیم‌کره شمالی می‌رویند. این گیاهان درختچه‌های کوتاه یا بته رونده کوتاهی به درازای ۲ متر و ارتفاع ۵ تا ۲۰ سانتی‌متر دارند و ساقه آنها باریک است و چوب ضخیمی ندارد. برگ‌های ریز همیشه سبز دارند و گل‌هایشان اغلب صورتی‌رنگ است و مادگی و پرچم آنها کاملاً نمایان است. میوهٔ آن ستهٔ قرمز رنگ است و از برگ‌های گیاه بزرگ‌تر است. میوه‌ها ابتدا سفید هستند و هنگامی که می‌رسند قرمز می‌شوند. این میوه‌ها خوراکی بوده، ترش هستند و ممکن است ترشی بر شیرینی چیره باشد. کرنبری‌ها در آمریکا و کانادا به شکل تجاری کشت می‌شوند، میوه‌هایشان به صورت تازه مصرف می‌شوند یا از آنها برای تهیه آب‌میوه، سس، مربا، و خشکبار (کرنبری خشک) استفاده می‌شود.
توت خرس به‌طور گسترده برای مصارف تجاری در ایالت‌های شمالی در کشور ایالات متحده کشت می‌شود. ماساچوست بزرگ‌ترین ایالت تولیدکننده کرنبری است و ایالت‌های ویسکانسین، نیوجرسی، واشینگتن و اورگون در رتبه‌های بعدی قرار دارند. کشت توت خرس در سراسر کانادا نیز رایج است. برداشت محصول کرنبری بین دو مناسبت روز کارگر و جشن هالوین صورت می‌گیرد و اوج فصل خرید و فروش آن از ماه اکتبر تا پایان ماه دسامبر است.
خواص و فواید کرن بری:
کرن بری از گیاهانی است که در مرداب ها رشد می کند، میوه های این گیاه زمانی که رسیده و آماده برداشت می شوند در آب مرداب شناور هستند، قرار گرفتن در سطح آب باعث می شود بیشتر در معرض نور خورشید قرار گرفته و ارزش غذایی آن ها افزایش یابد.
این توت ها سرشار از طیف وسیعی از ویتامین های B ضروری برای سلامت بدن از جمله تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، ویتامین B6 و همچنین منبع خوب ویتامین C هستند.
همان طور که می دانید ویتامین C نوعی آنتی اکسیدان طبیعی و قوی است که می تواند فواید فراوان از جمله موارد زیر را برای بدن به همراه داشته باشد:
- پیشگیری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد
- بهبود جذب آهن از منابع گیاهی
- تقویت سیستم ایمنی بدن
- افزایش تولید کلاژن برای ترمیم زخم ها
فیبر فراوان موجود در کرن بری نیز می تواند خطر ابتلا به بیماری های مختلف را کاهش دهد، از جمله:
- سکته
- بیماری کرونری قلب
- فشار خون
- کلسترول بالا
- دیابت
- چاقی
- برخی مشکلات گوارشی
کرن بری سرشار از ویتامین E می باشد، این آنتی اکسیدان محلول در چربی در عملکرد سیستم ایمنی بدن نقش مهمی دارد و به جلوگیری یا تاخیر در بروز بیماری های مزمن مرتبط با رادیکال های آزاد مانند بیماری قلبی، سرطان، آب مروارید، آلزایمر و آرتروز کمک می کند.
برخی از مهم ترین خواص کرن بری عبارتند از:
- عفونت ادراری: یکی از شناخته شده ترین خواص درمانی کرن بری در طب سنتی درمان عفونت ادراری می باشد. به نظر می رسد این توت ها برای بهبود عفونت ادراری مکرر در زنان مفید بوده و مصرف عصاره آن ها می تواند عفونت را کاهش دهد. این خاصیت کرن بری از سطح بالای آنتی اکسیدان های پرو آنتوسیانیدین موجود در آن نشات گرفته که از چسبیدن باکتری های خاص به دیواره دستگاه ادراری جلوگیری کرده و به پیشگیری و درمان عفونت در این ناحیه کمک می کنند. همچنین گفته شده ترکیب عصاره کرن بری با اسید کاپریلیک مشتق شده از روغن نارگیل و عصاره روغن ضروری پونه کوهی می تواند شایع ترین نوع باکتری یعنی اشتریشیا کلی را از بین ببرد.
- بیماری قلبی: به نظر می رسد پلی فنل های موجود در کرن بری می توانند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را کاهش دهند. گفته شده مصرف مکمل کرن بری به کنترل چند فاکتور خطر زای بیماری های قلبی از جمله فشار خون سیستولیک (فشار خون هنگام انقباض عضله قلب) کمک کرده و باعث کاهش شاخص توده بدن و بهبود سطح کلسترول خوب شود. مکمل کرن بری به کاهش شاخص توده بدن و افزایش سطح کلسترول خوب کمک می کند.
- سرطان: به نظر می رسد ترکیبات موجود در کرن بری در کاهش پیشرفت سلول های سرطانی اثر مثبت داشته و به مرگ سلول های سرطانی، کند کردن رشد و نمو آن ها و کاهش التهاب کمک می کنند. کرن بری احتمالا تاثیر خوبی در خنثی سازی عوامل خطر زا در رشد و پیشرفت سرطان دارد.
- سلامت دهان و دندان: آنتی اکسیدان های پرو آنتوسیانیدین موجود در کرن بری با جلوگیری از اتصال باکتری ها به سطح دندان به سلامت دهان و دندان کمک می کنند و خطر بروز بیماری های لثه را کاهش می دهند.
- خواص کرن بری در طب سنتی: از لحاظ تاریخی بومیان آمریکایی از کرن بری به عنوان درمانی برای بیماری های مثانه و کلیه استفاده می کرده اند در حالی که مهاجران اولیه انگلیس آن ها را به عنوان درمان رفع کم اشتهایی، مشکلات معده، اختلالات خونی و اسکوربوت تجویز می کردند.
خواص آب کرن بری:
همانند اکثر میوه ها فواید کرن بری کامل بسیار بیشتر از آب کرن بری می باشد با این وجود این نوشیدنی نیز از فواید بی نظیری برخوردار می باشد، از جمله:
- آب کرن بری دارای خواص ضد التهابی بوده و برای قلب و عروق مفید است، همان طور که می دانید التهاب در آسیب تدریجی عروق خونی نقش دارد و عروق آسیب دیده می توانند باعث جذب پلاکت ها شده و به بیماری آترواسکلروز منجر شوند.
- نوشیدن آب کرن بری می تواند به جلوگیری از تجمع پلاک دندانی و بیماری های لثه کمک کند.
- آب کرن بری عملکرد سیستم هضم را بهبود می بخشد و با کاهش رشد و تکثیر باکتری های اچ پیلوری خطر ابتلا به زخم معده را کاهش می دهد.
- مصرف آب کرن بری احتمالا در تنظیم قند خون مفید خواهد بود.
توجه: اگرچه مصرف مکمل عصاره کرن بری در پیشگیری از عفونت ادراری مفید است اما به نظر نمی رسد آب این توت ها نیز چنین اثری داشته باشد زیرا غلظت آنتی اکسیدان های پرو آنتوسیانیدین موجود در آب کرن بری بسیار کمتر از عصاره و مکمل های کرن بری می باشد.
خواص چای کرن بری:
دمنوش یا چای کرن بری از دمنوش های خوشمزه است که فواید زیادی برای سلامتی دارد و می توان آن را با سایر چای ها و آب میوه ها ترکیب کرده و میل کرد.
برخی خواص احتمالی دمنوش کرن بری برای سلامتی عبارتند از:
- چای کرن بری نیز مانند میوه آن حاوی مواد معدنی و ویتامین های مختلف از جمله ویتامین C و E است.
- نوشیدن این چای ممکن است به پیشگیری از بروز زخم و بیماری های دهان مانند التهاب لثه کمک کند.
- برخی منابع معتقدند از این چای می توان برای افزایش چربی سوزی بدن و کاهش وزن استفاده کرد که از اسیدهای آلی موجود در این دمنوش نشات گرفته است.
- این چای به سم زدایی و پاک سازی بدن کمک کرده و برای عملکرد بهتر کبد، کلیه و غدد لنفاوی مفید است.
- این دمنوش برای افزایش متابولیسم بدن اثر مثبت دارد و به درمان برخی سرطان ها کمک می کند.
- دمنوش کرن بری با کاهش کلسترول به پیشگیری از بیماری های قلبی کمک می کند.
- نوشیدن این دمنوش برای افرادی که از عفونت ادراری رنج می برند مفید است.
نحوه مصرف کرن بری:
بهترین زمان برای خرید کرن بری تازه فصل پاییز است اما این توت ها به صورت خشک، منجمد یا کنسرو نیز عرضه می شوند.
کرن بری تازه را می توان تا 2 ماه در یخچال نگه داشت یا آن را منجمد کرده و برای مصارف بعدی کنار گذاشت. کرن بری ها باید سفت و بدون چروک باشند.
برخی ایده های افزودن کرن بری به برنامه غذایی عبارتند از:
- تعدادی کرن بری منجمد به اسموتی میوه اضافه کنید
- کرن بری خشک را به بلغور جو دوسر یا غلات کامل بیفزایید
- از کرن بری خشک یا تازه برای تهیه کلوچه استفاده کنید
- کرن بری خشک یا تازه را به سالاد اضافه کنید
- از کرن بری تازه برای تهیه پای سیب یا آب کرن بری استفاده کنید
- سس کرن بری از محصولات محبوب این میوه است
مواد مغذی موجود در کرن بری:
نصف فنجان یا ۵۵ گرم کرن بری خردشده دارای ویژگی‌های زیر است:
- ۲۵ کالری
- ۰/۲۵ گرم پروتئین
- ۰/۰۷ گرم چربی
- ۶/۶ گرم کربوهیدرات شامل ۲/۳۵ گرم قند
- ۲ گرم فیبر
- ۵ میلی‌گرم کلسیم
- ۰/۱۲ میلی‌گرم آهن
- ۳/۵ میلی‌گرم منیزیم
- ۶ میلی‌گرم فسفر
- ۴۴ میلی‌گرم پتاسیم
- ۱ میلی‌گرم سدیم
- ۰/۰۵ میلی‌گرم زینک (روی)
- ۷/۷ میلی‌گرم ویتامین C
- ۰/۵ میکروگرم فولات DFE
- ۳۵ IU ویتامین A
- ۰/۷۲ میلی‌گرم ویتامین E
- ۲/۷۵ میکروگرم ویتامین K
همچنین کرن بری غیر از موارد ذکر شده دارای مقادیری ویتامین B تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین و ویتامین B۶ است.
کرن بری منبعی غنی از ویتامین C، فیبر و ویتامین E است.
مضرات کرن بری:
کرن بری فواید زیادی برای سلامتی دارد اما هنگام مصرف آن باید به یک سری نکات توجه داشت، از جمله:
- اگرچه مشخص نیست کرن بری دارای خاصیت ضد لخته شدن خون می باشد یا خیر، اما ممکن است خونریزی را افزایش دهد، به همین دلیل توصیه می شود افرادی که داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده می کنند قبل از گنجاندن آن در رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کرده و از افزایش ناگهانی مصرف این توت ها اجتناب کنند.
- محصولات حاوی کرن بری ممکن است باعث افزایش دفع اگزالات از طریق ادرار شوند که می تواند خطر بروز سنگ کلیه در افرادی که به سنگ های نوع اگزالات کلسیم حساس هستند را افزایش دهد. افرادی که سابقه سنگ کلیه دارند قبل از مصرف کرن بری باید با پزشک مشورت کنند.
- استفاده بیش از حد از آب کرن بری می تواند به ناراحتی معده، اسهال، افزایش قند خون و اضافه وزن منجر شود و با داروهای رقیق کننده خون تداخل داشته باشد.
- افرادی که به آسپرین حساسیت دارند نباید مکمل های کرن بری مصرف کنند زیرا حاوی مقدار زیادی اسید سالیسیلیک می باشند.
- به زنان باردار و مادران شیرده توصیه می شود از مصرف آب کرن بری اجتناب کنند.
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.