نام علمی گیاه: Humulus lupulus
نام فرانسوی: Houblon
نام انگلیسی: Hop
نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، رازک، رزَک، حشیشه الدینار، ککیمور، لبلاب و جنجل عنوان شده است.
تیره گیاه: شاهدانه Cannabinaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی، ریزوم‌دار و چندساله به ارتفاع حدود ۶ متر، گاهی موارد بیشتر، با ساقه‌های یک‌ساله (گیاه دارای ریشه زیرزمینی است که دو الی سه سال عمر می‌کند و پاییز هر سال ساقه‌های آن خشک شده و از روی ریشه خزان می‌شود بهار سال آینده دوباره از روی ریشه، گیاه شروع به رشد کرده و ساقه‌های آن بلند می‌شوند)، دوپایه، زاویه‌دار، پیچنده و بالارونده و برگ‌های آن متقابل، پهن، دندانه‌دار، کرک‌دار، خشن و مرکب از ۲ تا ۵ قسمت نامساوی هستند. پایه‌ی نر گیاه دارای گل‌های کوچکی به وضع مجتمع و سفیدرنگ و در پایه‌ی ماده آن گل‌هایی به رنگ سفید مایل به حنائی و به حالت مجتمع به صورت مخروط‌های تقریباً کروی ظاهر می‌شوند. این مخروط‌ها از فلس‌های نازکی تشکیل یافته‌اند که در کناره هر یک، ۲ تا ۶ گل ماده همراه با براکت‌های کوچک جای دارند. میوه‌اش به صورت فندقه‌هایی است که در سطح آن‌ها و در قاعده براکت‌ها، تارهای ترشحی فراوان به وجود می‌آید. در این تارها ماده‌ای به نام لوپولن جمع می‌شود. بوی آن در صورت تازه بودن، معطر و مطبوع و طعم آن تلخ است.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن سرد است.
رویش جغرافیایی: در اغلب نقاط کشورها از جمله کشورهای اروپایی و آسیایی و در ایران بیشتر در استان‌های شمالی و شمال غربی انتشار دارد و به صورت پرورشی نیز کاشته می‌شود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: اسانس، کولین، آسپاراژین، یک ماده‌ی تلخ، ماده‌ی لوپولن، آلفا رزین، بتا رزین و غیره در آن مشخص شده است.
بخش مورد استفاده: گل‌های پایه ماده و میوه. در ضمن برگ و ریشه‌ی گیاه نیز خواص دارویی دارند.
نحوه مصرف: معمولاً به صورت دم‌کرده یا جوشانده استفاده می‌کنند و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها، نحوه و مقدار مصرف را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌کند. در ضمن رازک در صنایع مختلفی نیز کاربرد دارد.
خواص درمانی: آرام‌بخش، مفید برای بدخوابی‌های عصبی، اشتهاآور، محرک دستگاه هضم، تقویت‌کننده عمل کلیه‌ها، فعال‌کننده دستگاه گردش خون، افزاینده ترشح ادرار، برطرف‌کننده ضعف مفرط، تسکین‌دهنده تحریکات شهوانی، مسکن سردردهای یک‌طرفه، رفع‌کننده اختلالات جنسی با منشأ عصبی، مفید برای ناراحتی‌های قلبی ناشی از اختلالات عصبی و هضمی، ضد صرع، مقوی معده، ضد یرقان، خون‌ساز، ضد اسکوربوت، تحلیل‌برنده ورم غدد لنفاوی گردن، ضد اسهال خونی، ادرارآور، ضد آب آوردن انساج، مقوی اعصاب، ضد تشنج و برای رفع بیماری‌های جلدی مزمن مخصوصاً سودا، مؤثر می‌باشد. در ضمن برای سل، ناراحتی‌های گوارشی، لنفاتیسم، شب‌ادراری، کم‌خونی دختران جوان، نرمی استخوان، نقرس، میگرن، قاعدگی دردناک و عدم تعادل عصبی نیز مفید است.
تذکر: به دلیل وجود مقداری استروژن در رازک، استفاده از آن برای خانم‌ها در سنین قبل از یائسگی و در دوران بارداری و شیردهی ممنوع می‌باشد. در ضمن زیاده‌روی در مصرف آن در بعضی اشخاص ایجاد خارش، ناراحتی معده و یا اسهال می‌نماید.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.