تخم خربزه

نام علمی: Cucumis melo

نام فرانسوی: Graine de melon

نام انگلیسی: Melon seed

نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، خربزه، خربوزه، بِطّیخ، قاوون، دابوغه، قابش و قلعاری عنوان شده است.

تیره گیاه: کدو Cucurbitaceae

نوع گیاه: بوته

مشخصات ظاهری: بیضوی، تخت، قطر آن ضخیم‌تر از قطر تخم خیار، یک انتهای آن نوک‌تیز و انتهای دیگر آن تقریباً کمی گرد است. در ضمن تخم خربزه به رنگ مایل به سفید یا زردی می‌باشد.

طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و تر است.

رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی گرم و مرطوب کشورها و در ایران بیشتر در استان‌های شمالی، خراسان، ایلام، خوزستان، بوشهر، بلوچستان و اصفهان کاشته می‌شود.

ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: گالاکتان، املاح فسفات، روغن ثابت، تریپتوفان، لیزین، سیستین، سیترولین، هیستیدین و میریستیک اسید در آن مشخص شده است.

نحوه مصرف: معمولاً مصرف خوراکی دارد و در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها، نیم‌کوبیده آن را به صورت دم‌کرده یا جوشانده و پودر شده آن را به صورت ماسک زیر نظر پزشک استفاده می‌کنند و روغن آن نیز کاربرد دارد.

خواص درمانی: بازکننده گرفتگی‌های کبدی و التیام‌بخش زخم و خراش‌های حادث‌شده در مجرای آلت تناسلی مردان است که در اثر عبور سنگ از مجرا به وجود آمده، دفع‌کننده انواع کرم‌ها از بدن، تسکین‌دهنده سرفه‌های مقاوم، مقوی دستگاه هاضمه، افزاینده میل جنسی، ادرارآور، پاک‌کننده کلیه و مثانه، برطرف‌کننده خشونت حلق، خارج‌کننده سنگ‌های کلیه، مثانه و مجاری ادراری می‌باشد. در ضمن برای آشفتگی بدن و سوزش ادرار نیز مفید است. در استعمال خارجی، استفاده از پودر شده آن به صورت ماسک، برای رفع لک و کک‌مک‌های صورت مؤثر می‌باشد.

منابع و مآخذ:

• گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
• معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
• شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
• مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
• شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
• خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
• از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
• آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
• اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
• گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
• سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
• اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
• فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
• گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
• خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
• فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
• طب الصمصام (صانعی، صمصام)
• گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
• دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
• گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
• گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)