نام علمی: Cannabis sativa
نام فرانسوی: Chanvre
نام انگلیسی: Hemp
نام‌های دیگر درخت به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، شاهدانه، کَنَب، بَنگ، قِنَّب، شاهدانَج و بَنج نامیده شده است. گونه‌ی ذکر شده دارای واریته‌های مختلفی است که سرشاخه و رزین بعضی از آن‌ها به عنوان منبع استخراج بنگ و حشیش مورد توجه می‌باشد.
تیره گیاه: شاهدانه Cannabinaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است یک‌ساله با توجه به واریته یک تا دو پایه به ارتفاع حدود ۲ متر، گاهی موارد بیشتر، با ریشه‌ی عمودی و ساقه‌ای بلند، برگ‌های آن متقابل ولی هرچه به انتهای ساقه نزدیک می‌شویم، برگ‌ها منفرد می‌شوند. پهنک برگ‌های گیاه منقسم به حدود ۷ لوب عمیق، دندانه‌دار و منتهی به دم‌برگی دراز می‌باشند. در انتهای ساقه، گل‌دهنده، گل‌های آن نر و ماده، گل‌های نر به صورت مجتمع، آویخته و دم‌گل‌دار و گل‌های ماده به صورت گروهی، آویزان و بدون دم‌گل می‌باشند. میوه‌اش فندقه، کوچک، خاکستری تیره و در آن یک عدد تخم وجود دارد.
رویش جغرافیایی: در اغلب کشورها خصوصاً چین، هند، آفریقای جنوبی، مکزیک، لبنان و در ایران کشت می‌شود.
طبیعت دانه (شاهدانه): طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن خیلی گرم و خشک می‌باشد.
طبیعت برگ: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن مرکب القوی است؛ یعنی در عین حال که خیلی سرد و خشک است، ضمناً با حرارت لطیف و برودت کثیف می‌باشد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: کانابینوئیدها، اسیدهای چرب اشباع‌نشده چند ظرفیتی، اسیدهای آمینه ضروری، فلاونوئیدها، مواد معطر، کلسیم، فسفر، ویتامین A و مقادیر زیادی آهن و نیاسین در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: دانه. در ضمن برگ و سرشاخه‌های گل‌دار گیاه شاهدانه نیز خواص دارویی دارند.
نحوه مصرف: به طور معمول دانه را به صورت خام و برگ گیاه را به صورت دم‌کرده استفاده می‌کنند. در ضمن به صورت فرآورده‌های مختلفی نیز در بازار عرضه می‌شوند.
خواص درمانی دانه: مخدر و خواب‌آور، آرام‌بخش و شادی‌آور، مسکن دردهای عمومی، ضد نقرس، محرک قوه باء، اشتهاآور، انرژی‌زا، ضد انگل معده و روده، تقویت‌کننده بدن، ضد میگرن، ضد دل‌درد، مفید برای سوءهاضمه، ضد اسپاسم، تسکین‌دهنده درد اعصاب، تسکین‌دهنده دل به‌هم‌خوردگی، برطرف‌کننده آشفتگی حال، پراکنده‌کننده بادها در بدن و ضد سیاه‌سرفه می‌باشد. در ضمن برای زکام، کزاز، سیاه‌سرفه، ناراحتی‌های پس از زایمان، استفراغ شدید، روماتیسم، هیستری و انزال زودرس نیز مفید است. در استعمال خارجی به صورت ضماد، التیام‌‌بخش زخم‌ها (زخم سر) و مؤثر برای کچلی می‌باشد.
خواص درمانی برگ شاهدانه: نیکوکننده رنگ رخسار، سکرآور، مخدر و سستی‌آور، کم‌کننده اشتها، ضعیف‌کننده نیروی جنسی، برطرف‌کننده رطوبت‌های معده، قبض‌کننده، افزاینده ترشح ادرار و قطع‌کننده ترشح اسپرم می‌باشد. در استعمال خارجی ضماد برگ‌ها، تحلیل‌برنده ورم‌های گرم و تسکین‌دهنده دردهای عصبی است. مقدار مصرف مجاز آن حدود ۴ گرم و زیاده‌روی در مصرف آن مضر و خطرناک می‌باشد.
تذکر: استفاده از برگ و دانه‌ی شاهدانه برای خانم‌های باردار ممنوع بوده و زیاده‌روی در مصرف آن‌ها، کاهنده اسپرم، به وجودآورنده غم و اندوه، ترس و وحشت، عطش فراوان و در نهایت منجر به جنون می‌شود. مصرف شاهدانه برای اشخاص مبتلا به بیماری‌های قلبی مضر است و سبب افزایش ضربان قلب و افت فشار در آن‌ها می‌شود. فرآورده‌های این گیاه که به اسامی مختلف در بازار عرضه می‌شوند، عموماً موادی سمّی و دارای اثرات زیان‌بخش و غیرقابل جبران هستند. در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها با استفاده از گیاه شاهدانه و فرآورده‌های آن، حتماً باید با تجویز پزشک باشد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.