نام علمی: Operculina turpethum Silva Manse
نام فرانسوی: Turbith vegetal
نام انگلیسی: Indian jalap
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، تُربِد، تِربِد، تُربید و تُربُد عنوان شده است.
تیره گیاه: پیچک صحرایی Convolvulaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است چند ساله با ساقهی پیچنده و بالارونده، برگهای آن قلبی شکل و پوشیده از کرک، در انتهای ساقه، گل دهنده و گلهای آن به رنگ آبی کبود است. ساقهی زیرزمینی گیاه که به سبب صمغ موجود در آن در طب سنتی مورد استفاده است، به شکل قطعات استوانهای شکل به قطر انگشت، ضخیم و به طول ۱۰ الی ۱۲ سانتیمتر میباشد. سطح آن ناصاف دارای پستی و بلندی و یا پیچیده و دارای شیارهای طولی نامنظم است. رنگ قسمت بیرونی ساقهی زیرزمینی، تیره کمی مایل به قرمز و مغز آن پس از شکستن، سفید و روشن میباشد و سوراخهای متعدد کوچکی در مقطع آن دیده میشود که پر از مادهی صمغی به شکل قطرات کوچک زردرنگ است که همان مادهی مسهلی آن میباشد. از نظر طعم، ساقهی زیرزمینی گیاه بیبو و بیطعم است؛ ولی پس از چندین لحظه طعم تهوعآوری پیدا میکند. نوع مرغوب تربد، مجوّف، سبک و شکننده است و به سهولت ساییده و نرم میشود و رنگ داخل آن سفید میباشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی کشورهای هندوستان، سیلان، مالزی و برخی از جزایر اقیانوسیه و استرالیا انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: گلوکوزید تورپتین، صمغ رزینی، مواد جالاپین، تورپتن، جالاپیک اسید، ایپومئیک اسید، تامپی کولیک اسید و والریانیک اسید در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: ریشه
نحوه مصرف: طبق دستور پزشک
خواص درمانی: مسهل قوی بلغم و رطوبتهای رقیق، تسکیندهنده دردهای مفاصل، صفرابر، خارجکننده اخلاط سوخته، مسکن سرفههای ناشی از رطوبت معده، مفید برای سیاتیک، آرامبخش و تقویتکننده اعصاب میباشد. در ضمن برای ناراحتیهای اعصاب، نقرس، روماتیسم، فلج، کمردرد، سرفههای مزمن، تب و مالیخولیا نیز مفید است.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.