نام علمی: Curcuma domestica val
نام فرانسوی: Curcuma
نام انگلیسی: Turmeric
نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، زردچوبه، بقله الخاطیف، عروق الصفر، حشیشه الصفرا، عروق الزعفران و عروق الصباغین نامیده شده است.
تیره گیاه: زنجبیل Zingiberaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و پایا به ارتفاع حدود یک متر و دارای ساقه زیرزمینی (ریزوم) متورم است. برگ‌های آن سبز روشن، طول برگ‌ها خیلی بزرگ حدود یک متر، برگ‌ها در قسمت پایین ساقه بدون دم‌برگ و در قسمت بالا، برگ‌ها کامل و دارای دم‌برگ می‌باشند و ساقه‌های گل‌دار از بین برگ‌ها خارج می‌شوند. گل‌های آن مجتمع، سنبله‌ای و زردرنگ و تخم‌های آن ریز، سیاه‌رنگ و اکثراً عقیم و بدون نطفه می‌باشند. زردچوبه معروف خوراکی و ادویه‌ای، همان ساقه زیرزمینی یا ریشه گیاه هستند که پس از بیرون آوردن آن‌ها از زیر خاک، آن‌ها را تمیز و با آب کاملاً می‌شویند و سپس کمی می‌جوشانند و بعد از آب خارج کرده و با گرمای خورشید خشک می‌کنند. در این موقع، سطح خارجی ریزوم‌ها خشک شده و رنگ آن‌ها خاکستری مایل به زرد یا قهوه‌ای مایل به زرد است. بوی آن معطر و تند و طعم آن تلخ می‌باشد. تکثیر زردچوبه از طریق کاشت قطعاتی از ساقه زیرزمینی جوانه‌دار صورت می‌گیرد.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی گرم و مرطوب کشورها بخصوص هندوستان و جنوب آسیا کاشته می‌شود. زردچوبه یکی از اقلام وارداتی ادویه‌جات به ایران می‌باشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک می‌باشد.
بخش مورد مصرف: ساقه‌ی زیرزمینی (ریزوم) گیاه
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در زردچوبه: ماده‌ی رنگی کورکومین، زینجی برون، تورمرون، اسانس روغنی فرّار، تورمرول و فلاندرن، کارون، کامفور، کورکومون، چربی، نشاسته، رزین، آلکالوئید و مواد قندی در آن تشخیص داده شده است.
نحوه مصرف: معمولاً به صورت پودرشده و به عنوان چاشنی غذاها استفاده می‌کنند و در صنایع غذایی، دارویی و عطرسازی نیز کاربرد دارد. در ضمن ساقه زیرزمینی یا زردچوبه پودر نشده، به صورت دم‌کرده یا جوشانده در طب سنتی کاربرد دارد.
خواص درمانی: تقویت‌کننده کبد، افزاینده قدرت بینایی، مقوی معده، رفع‌کننده گرفتگی‌ها و انسداد کبد، مسکن دردهای روماتیسمی، صفرابر، ضد استسقا، تصفیه‌کننده خون، تحلیل‌برنده ورم‌ها، برطرف‌کننده التهابات لثه، مسکن دردهای کمر، پشت و سینه، رسانیدن دمل‌ها، بندآورنده انواع خونریزی‌ها، اشتهاآور، ضد یرقان، مفید برای اسهال خونی، افزاینده جریان گردش خون، محلل لخته‌های خونی در رگ‌ها، ضد انعقاد خون، پاک‌کننده رحم در ایام وضع حمل، خواب‌آور، تنظیم‌کننده قاعدگی، خشک‌کننده زخم‌ها، کاهنده التهابات پوستی، خارج‌کننده سموم از کبد، ضد انگل، محرک و انرژی‌زا، خرد و خارج‌کننده سنگ کلیه، مثانه و کیسه صفرا، خلط‌آور، ضد میکروب قوی، تنظیم‌کننده کلسترول، محافظت‌کننده از کبد و ضد تب می‌باشد. در ضمن برای نفخ معده، آرتریت، پسوریازیس، دیابت، تنگی نفس و سرفه نیز مفید است.
تذکر: مصرف زردچوبه برای خانم‌هایی که تصمیم به بارداری گرفته‌اند و خانم‌های باردار ممنوع است زیرا زردچوبه لقاح را ناموفق کرده و سبب سقط جنین می‌شود. زیاده‌روی در مصرف آن برای قلب مضر و افراد مبتلا به زخم معده باید از مصرف آن خودداری کنند.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.