نام علمی: Triticum dicoccum
نام فرانسوی گندم: Froment
نام فرانسوی سبوس گندم: Son de Froment
نام انگلیسی: Wheat
نام انگلیسی سبوس گندم: Wheat bran
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، گندم مزروع، حِنطَه و بُرّ نامیده شده است.
تیره گیاه: گندمیان Gramineae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری گیاه: گیاهی است یکساله، ریشههای آن الیافی و ساقههای آن استوانهای توخالی که هر ساقه به یک خوشه متشکل از سنبلههای گل منتهی میشود که پس از ظهور و تلقیح گلها، خوشه گندم تشکیل میشود. برگهای گیاه سبز، باریک و دراز هستند. هر سنبله حاوی چند دانه میباشد و بسته به نوع گندم، پوشش گیاهی دانه گندم در بعضی ارقام منتهی به یک ریشک و در بعضی ارقام بدون ریشک و به اصطلاح کوسه میباشد. پوشش خارجی دانه گندم که از گندم جداست، در بعضی ارقام کرکدار و در بعضی از ارقام بدون کرک است.
رویش جغرافیایی: به صورت دیم و آبی در اغلب کشورها بخصوص در آمریکا و در ایران بیشتر در استانهای فارس و خراسان کاشته میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن کمی گرم و از نظر رطوبت و خشکی معتدل میباشد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در سبوس گندم: سبوس گندم قسمتی از گندم، شامل پوست دانه گندم و کمی از مغز دانه گندم چسبیده به آن است که در موقع آرد کردن گندم به آن میچسبد. سبوس گندم ۲۵ درصد وزن گندم را تشکیل میدهد و ۹۰ درصد سبوس حاوی مواد مغذی و الیاف غیرقابل حل در آب و مواد معدنی و غنی از ویتامینهای گروه B است.
نحوه مصرف: به طور معمول از سبوس گندم به صورت پودرشده و یا دمکرده استفاده میکنند.
خواص درمانی: کاهنده وزن، نرمکننده و خنککننده میباشد. دمکرده آن مفید برای زکام، دفعکننده سنگهای صفراوی، ضد تب، برطرفکننده دلپیچه و ضد سرفه است. مهمترین و مؤثرترین ماده طبیعی برای رفع یبوست و جلوگیریکننده از ابتلا به سرطان کولون و رکتوم میباشد. سبوس در مخاط روده بزرگ اثر کرده و توانایی دفاعی آن را در مقابل تولید شدن تومورهای سرطانی افزایش میدهد. در ضمن مهمترین خاصیت سبوس گندم افزایشدهنده حجم و غلظت مدفوع و سهولت دفع بودن آن میباشد.
تذکر: سبوس به علت داشتن مقدار زیادی سلولز، دیرهضم بوده و خوردن آن سنگین است و ترشی معده را زیاد میکند و اشخاص مبتلا به ترشی معده، زخم معده و ناراحتیهای دستگاه هاضمه نباید نان سبوسدار مصرف کنند. در ضمن زیادهروی در مصرف سبوس سبب اسهال شدید میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.