نام علمی: Valeriana officinalis
نام فرانسوی: Valériane
نام انگلیسی: Valerian
نامهای دیگر درخت به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، سنبلالطیب، علف گربه، حشیشه القطه و سنبل هندی نامیده شده است.
تیره گیاه: سنبلالطیب Valerianaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی و چندساله به ارتفاع حدود یک و نیم متر، گاهی موارد بیشتر و تمام قسمتهای گیاه خوشبو و معطر میباشند. ساقههای آن راست، استوانهای، میانتهی و دارای شیارهای عمیق و پرزدار هستند. برگهای آن متقابل و منقسم به برگچههای بیضیشکل، نوکتیز باقاعده پهن و دندانهدار، در انتهای ساقه، گلدهنده و گلهای آن لولهای با جام قیفی به صورت گروهی و یا خوشهای به رنگ صورتی یا گلی یا مایل به زرد و به ندرت سفید میباشند. ریشه گیاه (سنبلالطیب) که بخش مورد استفاده و دارویی آن است، به صورت ریزومی کوتاه با انشعابات گوشتی و استوانهای به رنگ قهوهای روشن و به ضخامت حدود ۲ سانتیمتر است. سطح خارجی ریشه (سنبلالطیب) بر اثر خشک شدن چیندار، طعم آن ابتدا ملایم و سپس تلخ و معطر و دارای بویی مشخص است، زیرا بوی اسید والرینیک میدهد.
نکته: تمام اندام هوایی گیاه و ریشهی آن دارای بوی مطبوعی میباشد. این بو برای گربه خیلی جذاب و لذتبخش است. به میزانی که اگر گربه از گیاه و ریشهی آن استفاده نماید، حالت مسرتبخشی در او به وجود آمده و در همان حوالی گیاه یا ریشه به حالت گیجی دور خود میچرخد.
رویش جغرافیایی: در اغلب کشورها خصوصاً در بعضی از کشورهای آسیایی و اروپایی در نواحی جنگلی و حواشی جریانهای آب به صورت خودرو انتشار دارد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک میباشد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در سنبلالطیب: اسانس روغنی فرّار، گلیکوزید چاتی نین، والرین، بورنیل، بورنیل استات، بورنیل بوتیترات، بورنیل فورمات، کامفن، بورنئول، پینن، والریانتین، رزین، تانن، قند، آمیدون، والریک اسید، فورمیک اسید، استیک اسید، آلفا و متیل پیریل کتون در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: ریشه (سنبلالطیب)
نحوه مصرف: معمولاً ریشه را به صورت دمکرده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: مسکن ملایم و آرامبخش، ضد اضطراب و خوابآور، مسکن اعصاب و ضد افسردگی، ضد تشنج، کاهنده تب، رفعکننده اختلالات عصبی و هیستری، تقویتکننده حافظه، پیشگیریکننده از سکته قلبی، ضد هیجان، تقویتکننده اعصاب، کاهنده فشار خون، مقوی نیروی جنسی، تنظیمکننده کار کرونر قلب، تقویتکننده مراکز خودکار قلب، نشاطآور، ضد اسپاسم، مقوی کبد، افزاینده حس بینایی و بهترین دارو برای عمل خونرسانی به بافت میوکارد قلب میباشد. در ضمن برای تشویش، نگرانی، دردهای قفسه سینه، میگرن، بدخوابی، خوابهای پریشان، مالیخولیا، دیابت، اختلالات زمان یائسگی، قاعدگی دردناک، درد سیاتیک، درد سینه، سرگیجه و تپش قلب نیز مفید است.
تذکر: مصرف سنبلالطیب برای خانمهای باردار و مادران شیرده ممنوع است. زیادهروی و استفاده طولانیمدت سنبلالطیب موجب ضعف کلیه و ضعف حواس شنوایی و بینایی میگردد و برای اشخاصی که از داروهای خوابآور دیگر استفاده میکنند، مضر است و سبب ایجاد افسردگی در آنها میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.