این گیاه به فارسی گل گندم نامیده میشود و یکی از قنطوریونهاست. قنطوریونها نیز از خانوادههای مختلفی هستند و در داخل خانوادهها و جنسها نیز گونههای متفاوتی دارند که خواص آنها با هم متفاوت است. بعضی مواقع گل گندم را اشتباهاً قنطوریون میگویند در صورتی که گل گندم نوعی از قنطوریونهاست. این گیاه چون در مزارع مخصوصاً در مزارع گندم و غلات میروید، از این جهت به گل گندم موسوم شده است.
نام علمی گیاه: Centaurea cyanus
نام فرانسوی: Barbeau
نام انگلیسی: Corn flower
نامهای دیگر آن در کتب طب سنتی، گل گندم، ترنشاه و عنبر عنوان شده است.
تیره گیاه: کاسنی Compositae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی یک الی دو ساله به ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر، گاهی موارد بیشتر، با ساقهای منشعب است. برگهای آن سبز مایل به سفید و پهنک برگ پوشیده از تارهای پنبهای شکل میباشد. برگهای قاعده ساقه گیاه، دمبرگی مشخص و پهنکی غالباً با بریدگیهای عمیق و ظاهر متمایز دارند و برگهای قسمتهای فوقانی ساقه، عموماً باریک، ساده و بدون دندانه میباشند. در انتهای ساقه، گلدهنده بوده و گلهای آن غالباً آبی، سفید، قرمز، ارغوانی و یا به رنگ بنفش هستند. در ضمن میوهاش فندقه، سفیدرنگ و منتهی به یک دسته تارهای بلند حنایی رنگ است.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی مختلف کرهی زمین بخصوص سراسر اروپا، آسیا و در ایران بیشتر در نواحی شمالی، منطقهی البرز، اطراف تهران، بلوچستان و خراسان انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: مادهی رنگی سیانین، لعاب، مواد مومی، تانن و املاح مختلف در آن تشخیص داده شده است. در ضمن در دیگر اجزای گیاه یک مادهی تببر به نام سانتورین وجود دارد.
بخش مورد استفاده: گلها
نحوه مصرف: معمولاً گلها را به صورت دمکرده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: افزاینده بینایی، ضد التهاب کناره آزاد پلکها و ورم ملتحمه و گلمژه، تصفیهکننده خون، تقویتکننده معده، کاهنده ترشحات معده، مفید برای بیماریهای کبدی، ضد تب، صفرابر، ضد استسقا، مسکن دردهای عصبی، ضد یرقان، کاهنده ورم طحال، ضد سرفه، بازکننده گرفتگی صدا، تحریککننده اشتها، نیروبخش، ضد برونشیت، مقوی حافظه، مدر و ملین میباشد. در ضمن برای سرماخوردگی، بیماریهای سینه، روماتیسم، بیماریهای پوستی، کولیت، تهوع، سوءهاضمه و ریزش و سفید شدن مو نیز مفید است. در استعمال خارجی، جوشاندهی گل گندم به صورت کمپرس تقویتکننده سلولهای پوست صورت، تأمینکننده نظافت و شادابی پوست و جلوگیریکننده از پیدایش چین و چروک در پوست صورت میباشد و برای شستشو و حمام چشم نیز کاربرد دارد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.