زیرفون گونههای مختلفی دارد و دو گونه از آنها از نظر خواص دارویی نسبت به دیگرگونهها مرغوبتر میباشند و در طب سنتی نیز کاربرد دارند که در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک گونه از آنها اشاره شده است.
نام علمی گیاه: Tilia sylvestris Desf
نام فرانسوی: Tilluel a petites feuilles
نام انگلیسی: Little leaf linden
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، زیرفون و زیزفون عنوان شده است.
تیره گیاه: زیرفون Tiliaceae
نوع گیاه: درخت
مشخصات ظاهری: درختی است به ارتفاع حدود ۲۰ متر، گاهی موارد بیشتر، پوست تنه درخت در انواع جوان خاکستریرنگ و شفاف و در انواع مسن آن دارای شکافهای فراوان است و شاخههای تحتانی درخت به وضع افقی میباشند. برگهای آن کوچک، قلبی شکل در قاعده، کامل، نوکتیز و دندانهدار هستند. از دمگل اصلی گلآذین، دمگلهای کوچکی در قسمت انتهایی آن منشعب میشوند که هر یک به یک گل کوچک، به رنگ سفید چرک ختم میگردد و میوهاش به صورت پوشینه میباشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: اغلب در کشورهای اروپایی خصوصاً در نواحی جنگلی فرانسه انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: گلهای زیرفون دارای اسانسی شامل ماده فارنزول میباشد. در ضمن گلوسیدهای مختلف، اسید فنیلهای مختلف، اسیدهای کوماریک، کافئیک، پروتوکاتشیک، کلروژینک، اسید گالیک، اسیدهای آمینه، تیلی روزید، فراگزوزید، اسکولوزید و فوروگلوسینول نیز در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورد استفاده: گل و برگ
نحوه مصرف: معمولاً گل را به صورت دمکرده یا جوشانده استفاده میکنند و در طب سنتی برای درمان بیماریها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز میکند.
خواص درمانی: آرامبخش، خوابآور، تقویتکننده اعصاب، ضد تشنج، نیروبخش، ضد قولنج، بازکننده عروق، کاهنده فشار خون، خارجکننده سنگ مثانه، ادرارآور، ضد سرفه، نرمکننده سینه، خونساز، دفعکننده بلغم، تقویتکننده معده، ضد تهوع عصبی، ضد حملههای عصبی و مسکن سردرد میباشد. در ضمن برای تصلب شرایین، آنفلوانزا، نقرس، سرماخوردگی، بیشفعالی کودکان، کمردرد و چنگ زدن عضلات نیز مفید است.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.