خارشکرها انواع مختلفی دارند که از بسیاری از آن‌ها در اثر نیش حشره، شیرابه‌ای ترشح می‌شود که در معرض هوا منعقد شده و حشره عامل آن را نیز در برمی‌گیرد. این ترکیب یا مواد ترشح شده در طب سنتی ایران به نام شکرتیغال شناخته شده است. شکرتیغال یکی دیگر از انواع مان‌ها است. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع خارشکر مولد شکرتیغال اشاره شده است.
نام علمی گیاه: Echinops persicus Stev. Et Fisch
نام فرانسوی: Echinope
نام انگلیسی: Thistle
نام دیگر آن به فارسی، خارشکر عنوان شده است.
تیره گیاه: کاسنی Compositae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است چند ساله و اغلب پر ساقه با برگ‌های دراز و سبز روشن با بریدگی‌های عمیق، نامنظم و دندانه‌دار که در انتهای هر دندانه خاری دیده می‌شود. در انتهای ساقه، گل‌دهنده و گل‌های آن به طور مجتمع، کروی یا گلوله‌ای شکل و به رنگ بنفش مایل به آبی می‌باشند.
شکرتیغال در اثر نیش حشره‌ای به برگ و شاخه‌های گیاهی به نام خارشکر تولید می‌شود. به این ترتیب که پس از اینکه حشره برگ و شاخه‌ها را نیش می‌زند، پیله خود را نیز روی آن‌ها تشکیل می‌دهد. حشره در پیله باقی مانده و خود را محبوس می‌کند و در بعضی موارد حشره پیله را سوراخ کرده و از آن خارج می‌شود. پیله حشره (شکرتیغال) که پس از نیش زدن حشره روی گیاه تشکیل می‌شود، سفید مایل به زرد، فندقی شکل و پوشیده از تیغ‌های ریز می‌باشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن از نظر حرارت و برودت، معتدل و رطوبت آن کمی بیشتر می‌باشد.
رویش جغرافیایی: خارشکرها در اغلب کشورها خصوصاً کشورهای اروپایی، آسیایی و آفریقایی انتشار دارند. گونه‌ی ذکر شده در ایران بیشتر در استان‌های البرز، فارس، اراک، تهران، تبریز و کرمان می‌روید.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: قند، نشاسته، تانن، سلولز و موسیلاژ در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورداستفاده: شکرتیغال
نحوه مصرف: معمولاً شکرتیغال را شکسته داخل آن را بیرون آورده و دور می‌اندازند سپس شکرتیغال را آسیاب کرده، در آب جوش خیسانده و میل می‌کنند. در طب سنتی برای درمان بیماری‌ها، نحوه و مقدار مصرف آن را پزشک تشخیص داده و تجویز می‌نماید.
خواص درمانی: تسکین‌دهنده سرفه‌های سرکش که ناشی از تحریک برونش‌ها می‌باشد، تسکین‌دهنده حدت اخلاط و سوزش مری، آرام‌بخش، خلط‌آور، صاف‌کننده صدا و برطرف‌کننده خشکی گلو می‌باشد.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.