نام علمی گیاه: Citrullus colocynthis
نام فرانسوی: Coloquinte
نام انگلیسی: Bitter cucumber
نام‌های دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، هندوانه ابوجهل، خربزه روباه، مراره الصحاری، حنظل، حدج، علقم و کدوی تلخ عنوان شده است.
تیره گیاه: کدو Cucurbitaceae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری گیاه: گیاهی است علفی، چند ساله و خودرو با ساقه‌های گسترده روی زمین، بالارونده و پوشیده از تار. برگ‌های آن متناوب، پهن، بریده بریده، دندانه‌دار، پوشیده از تار و دارای رنگ مایل به سفید در سطح تحتانی پهنک برگ‌ها می‌باشند. از کناره برگ‌های آن پیچک‌هایی خارج می‌شوند که موجبات اتصال گیاه را به تکیه‌گاه فراهم می‌سازند. گل‌های آن نر و ماده هستند و گل‌های نر آن دارای جامی به رنگ زردِ مایل به نارنجی و دارای ۵ پرچم بوده و گل‌های ماده آن شبیه گل‌های نر هستند و فقط به جای پرچم، مادگی با تخمک‌های متعدد در آن‌ها دیده می‌شود. هندوانه ابوجهل کروی‌شکل، زرد رنگ و به ابعاد یک نارنج می‌باشد و پوست آن نازک ولی سخت بوده و دارای میان‌بر سفیدرنگ و اسفنجی است. در داخل میوه (هندوانه ابوجهل) تعداد زیادی دانه‌ی بیضی‌شکل و مسطح وجود دارد که رنگ سطح خارجی دانه‌ها سیاه و رنگ مغز دانه‌ها سفید مایل به زرد می‌باشد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن خیلی گرم و خشک است.
رویش جغرافیایی: در اغلب کشورهای آسیایی از جمله هند، نواحی مدیترانه‌ای و در ایران بیشتر در استان‌های بوشهر، خوزستان، فارس، هرمزگان، خراسان، سیستان و بلوچستان و در جزیره قشم به صورت خودرو انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: گلوکزید کولوسنتین، کولوسنتی‌لین، سیترولین، سیترول لول، ماده‌ی روغنی، مواد صمغی، مواد پکتیکی و املاح مختلف در آن تشخیص داده شده است.
بخش مورداستفاده: میوه و محتویات داخل آن (هندوانه ابوجهل)
نحوه مصرف: به دلیل سمّی بودن، فقط با دستور پزشک مصرف شود.
خواص درمانی: مسهل بسیار قوی بلغم از اعماق بدن و عامل اخراج آن‌ها، ضد میکروب، برطرف‌کننده عفونت‌های مجاری ادراری، کاهنده قند خون، بازکننده قاعدگی و ضد آب آوردن انساج بدن می‌باشد. در ضمن برای ضعف اعمال روده، فلج ناحیه‌ی امعاء و احشاء و بیماری‌های کبدی نیز مفید است.
تذکر: مصرف هندوانه ابوجهل برای اشخاص مبتلا به ورم روده مضر بوده و استفاده از آن برای خانم‌های باردار ممنوع است و در صورت استفاده، سبب سقط جنین می‌شود. اگر پنج گرم پودر آسیاب شده هندوانه ابوجهل (نصف قاشق غذاخوری) مصرف شود، به دلیل سمّی بودن آن، منجر به مرگ می‌شود. امروزه استفاده از هندوانه ابوجهل در طب سنتی معمول نیست و گیاهان دارویی دیگری وجود دارند که جایگزین هندوانه ابوجهل می‌باشند.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولی‌الله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنی‌های شفابخش و مضرات آن‌ها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئه‌ورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزه‌گر (دکتر خوش‌بین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجت‌الله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوه‌ها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلان‌آبادی، سعید / دکتر اصلان‌آبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسین‌پناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضی‌زاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمی‌نیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آن‌ها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.