نام علمی گیاه: Carthamus tinctorius
نام فرانسوی: Safran batard
نام انگلیسی: Safflower
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، گلرنگ، عصفر، احریض، قرطم، کاجیره و کاجره عنوان شده است.
تیره گیاه: کاسنی Compositae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری گیاه: گیاهی است یک الی دوساله به ارتفاع حدود ۶۰ سانتیمتر، گاهی موارد بیشتر، با ساقهای راست، منشعب و زردرنگ و برگهای آن نوکتیز، موجدار و دندانهدار با دندانههای منتهی به خارهای ظریف میباشند. در انتهای ساقههای منشعب، گلدهنده بوده و گلهای آن لولهای، زردرنگ و مایل به قرمز هستند و تدریجاً نارنجی میشوند. میوهاش به صورت فندقه و سفیدرنگ است که در قسمت بالای آن دستهای از تارهای نازک وجود دارد.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم است.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی کشورها خصوصاً کشورهای آمریکایی و آسیایی و در نواحی مدیترانهای روییده و کاشته میشود. در ایران نیز بیشتر در استانهای حاشیه دریای خزر، آذربایجان، سمنان، کردستان، لرستان، اصفهان، یزد، کرمان و خراسان شمالی، جنوبی و رضوی به صورت پرورشی کاشته میشود.
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: کارتامین، ایزوکارتامین، سافلاوریلو، پروتئین و روغن ثابت شامل کارتامیک اسید، اولئیک اسید، لینولئیک اسید، استاریک اسید و پالمیتیک اسید در آن مشخص شده است.
بخش مورد استفاده: گل. در ضمن میوه و ریشهی گیاه نیز خواص دارویی دارند.
نحوه مصرف: معمولاً گلرنگ را به صورت دمکرده یا خیسانده در آب ولرم استفاده میکنند و در صنایع غذایی، دارویی و رنگرزی پارچهها نیز کاربرد دارد.
خواص درمانی: محرک، مسهل، مسکن، خلطآور، معرق، مقوی، تقویتکننده قلب، ضد چسبندگی پلاکتها، مسکن سرفه، مقوی رحم، تقویتکننده اعصاب، تنظیمکننده عادت ماهیانه، کاهنده کلسترول، خارجکننده بلغم، بندآورنده ترشحات رحمی بعد از زایمان، برطرفکننده عادت ماهیانه دردناک، ضد استسقا، مسکن دردهای روماتیسمی، تقویتکننده نیروی جنسی و افزاینده اسپرم میباشد. در ضمن برای بیماریهای دستگاه تنفسی، ناباروری، تصلب شرایین، درد آرتروز، یرقان و استفراغهای خونی نیز مفید است.
تذکر: مصرف گلرنگ برای مادران شیرده و خانمهای باردار مضر است و در صورت استفاده، سبب سقط جنین میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.