ریحان گونههای بسیار زیادی دارد که در سراسر کشورها به طور وحشی روییده و کاشته نیز میشوند. چندگونه از آنها نسبت به دیگر گونهها از خواص دارویی بیشتری برخوردار هستند. در اینجا به نام علمی و مشخصات مربوط به یک نوع از آنها (ریحان سبز – ریحان معمولی) اشاره شده است.
نام علمی: Ocimum basilicum
نام فرانسوی: Petit basilica
نام انگلیسی: Sweet basil
نامهای دیگر آن به فارسی، عربی و در کتب طب سنتی، ریحان معمولی، ریحان سبز، نازبو، ریحان الملک، سلطان الریاحین و ضَیمَران میباشد.
تیره گیاه: نعناع Labiatae
نوع گیاه: بوته
مشخصات ظاهری: گیاهی است علفی، یکساله و معطر با ساقهای چهارگوش به ارتفاع حدود ۵۰ سانتیمتر و پر شاخه، برگهای آن متقابل، بیضیشکل، نسبتاً پهن، نوکتیز، پشت برگها سبز خاکستری و روی برگها سبز روشن یا بنفشرنگ است. گلهایش مجتمع، کوچک و سبز مایل به ارغوانی یا در مواردی صورتی مایل به سفید و تخم آن زبر، ریز، سیاه یا قهوهای میباشد.
رویش جغرافیایی: در اغلب نواحی معتدل و مرطوب کشورها و ایران کاشته میشود.
طبیعت: طبق نظر حکمای طب سنتی، طبیعت آن گرم و خشک است.
بخش مورد استفاده: برگ و تخم
ترکیبات شیمیایی و مواد موجود در آن: مواد اوسیمن، پینن، ترپنهایدرت، سینئول، متیل چاویکول، لینالول، آنتول، اوژنول، استراگول، تیمول، سیترال و کامفور در آن تشخیص داده شده است.
نحوه مصرف برگ: به طور معمول برگ ریحان به صورت خام مصرف خوراکی دارد.
خواص درمانی: مقاومکننده بدن، هضمکننده غذا، تقویتکننده قوای جنسی، ضدعفونیکننده، اشتهاآور، بادشکن، ضد تشنج، شیرافزا، آرامبخش، خلطآور، مسکن دردهای عمومی بدن، قاعدهآور، ضد آلزایمر، کاهنده ورمها، ضد میگرن، مسکن سرفه و سیاهسرفه، ضد تب و سرشار از ویتامین K میباشد. در ضمن برای سردردهای عصبی و یکطرفه، سرگیجه و دلپیچه نیز مفید است. در استعمال خارجی، جویدن آن رفعکننده آفت دهان و جوشاندهی آن به صورت دهانشویه، التیامبخش زخمهای دهان میباشد.
تذکر: زیادهروی در مصرف ریحان سبز ضعف بینایی در پی داشته و موجب سردرد نیز میشود.
منابع و مآخذ:
- گیاهان دارویی (دکتر زرگری، علی)
- معارف گیاهی (میرحیدر، حسین)
- شناخت گیاهان دارویی و معطر ایران (دکتر مظفریان، ولیالله)
- مرجع کامل گیاهان دارویی و معطر (مهندس فرزاد، محمدعلی)
- شفا (دکتر رجحان، محمدصادق)
- خوردنیهای شفابخش و مضرات آنها (نعیمی، محمدحسن)
- از سیر تا پیاز (دکتر پورعبدالله، عبدالله)
- آلوئهورا گیاه هزار درمان (مهندس موسوی، فخرالسادات / استکی، معصومه)
- اسرار گیاهان دارویی (حاجی شریفی، احمد)
- گیاهان معجزهگر (دکتر خوشبین، سهراب)
- سیاهدانه، دانه شفابخش (نویمایر، یوزف)
- اطلس مصور گیاهان دارویی (کیانی، کاظم)
- فرهنگ جامع کلینیکی گیاهان دارویی (دکتر اکبرزاده پاشا، حجتالله)
- گزیده گیاهان دارویی (دکتر صمصام شریعت، سید هادی)
- خواص طبیعی میوهها و سبزیجات (دکتر آذر، ماهیار / دکتر اصلانآبادی، سعید / دکتر اصلانآبادی، ناصر / دکتر امام، مهدی / دکتر پادراد، سوزان / دکتر حسینپناه، رامین / دکتر ساداتیان، سید اصغر / خلاصی، مرجان / دکتر علویان، سید موید / دکتر فلسفی، حمیده / دکتر قاضیزاده، شیرین / دکتر لسان پزشکی، محبوب / دکتر هاشمی، سونیا)
- فرهنگ مصور گیاهان دارویی (رحیمینیا، مصطفی)
- طب الصمصام (صانعی، صمصام)
- گیاهان دارویی شاخص در پزشکی و صنایع (دکتر قاسمی دهکردی، نصرالله)
- دایره المعارف گیاهان دارویی (دکتر کرمعلی، جواد)
- گیاهان دارویی (ولاگ، ژان / استودولا، ژیری)
- گیاهان دارویی و نحوه و کاربرد آنها (استاد خسروی، سید مهدی)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.